Legendy czeskiej motoryzacji - Praga Mignon

Ciekawe filmy z YT o historii Zakładów Starachowickich, producenta samochodu ciężarowego Star.

Zakłady powstały w 1948 roku na bazie Zakładów Mechanicznych w Starachowicach założonych w 1920 roku, produkujących w okresie międzywojennym armaty oraz ramy do samochodów wytwarzanych przez przedsiębiorstwo Lilpop, Rau i Loewenstein w Warszawie, otrzymały nazwę Fabryka Samochodów Ciężarowych im. Feliksa Dzierżyńskiego^[2] i mieściły się w Starachowicach. Były tam produkowane samochody ciężarowe marki „Star”. (źródło: Wikipedia)

 

Star 266 moim zdaniem najlepsza konstrukcja zakładów. produkowany w latach 1973-2000. Model ten oprócz Wojska Polskiego (ponad 17 000 szt.)wykorzystywany jest w armiach: Angoli (2785 dostarczonych w latach 1977-81), Birmy (106 w 1990 r.), Jemenu (550 w latach 1999-2000), Libii (650 w 1986 r.), Węgier (174 w latach 1986-89) a także ZSRR (394 w latach 1987-1989.

Historia Zakładów Star (.pdf)

Ciekawe eksponaty ciężarówek Star w Muzeum Przyrody i Techniki "Ekomuzeum" im. Jana Pazdura w Starachowicach (.pdf)

Odsłony: 1869

• Star
• Fabryki Samochodów Ciężarowych STAR
• Star 266

Czytaj więcej: Historia Fabryki Samochodów Ciężarowych STAR.

 

Firma Laurin & Klement została założona w 1895 roku przez księgarza, miłośnika oraz sprzedawcę rowerów Wacława Klementa (1868 – 1938) oraz ślusarza narzędziowego Wacława Laurina (1865 – 1930), siedzibą firmy było czeskie miasto Mladi Boleslav, w tamtych czasach znajdujące się w granicach monarchii Austro-Węgierskiej.

Václav Klement		Václav Laurin

Bezpośrednim powodem, który zainspirował pomysł założenia firmy produkującej rowery, była odpowiedź firmy drezdeńskiej Seidel & Naumann produkującej rowery marki Germania, na reklamację roweru złożoną na piśmie w języku czeskim przez pana Klementa. Firma Seidel & Naumann obraźliwie dla Czecha odpowiedziała, że reklamacja ma być napisana w "jakimś zrozumiałym języku", czyli w domyśle po niemiecku. Należy pamiętać, że druga połowa XIX wieku była czasem bardzo silnego budzenia się świadomości oraz odrębności narodowej Czechów.

Panowie V. Laurin i V. Klement w reakcji na zachowanie producenta rowerów Germania postanowili rozpocząć własną produkcję pod swoją marką Slavia. Zatrudniając na początek 5 pracowników, 17 grudnia 1895 roku rozpoczęli swoją produkcję w wynajętym warsztacie, położonym w dzielnicy Na Hejtmánce na przedmieściach Mlade Bolesłavi. Nowa firma na rynku na początku miała kłopoty ze zbytem swoich rowerów, pomimo dwuletniej gwarancji i zaopatrzenia autoryzowanych sprzedawców w komisowe rowery. Dopiero pomysł Vaclava Klementa o rozpoczęciu sprzedaży ratalnej bez pobierania dodatkowych kosztów i odsetek od kredytu, spowodował zwiększenie sprzedaży oraz wzrost zaufania klientów do firmy Lauirn & Klement. Rower produkcji L&K kosztował 200 - 320 ówczesnych koron austriackich. Średnie roczne zarobki wyższego urzędnika wynosiły 1400 koron, nauczyciela 300 koron a robotnika 250 koron. Rower nie był tanim produktem, dlatego bez kosztowy system ratalny bardzo pomagał w zakupie, jak by nie było luksusowego w tamtych czasach towaru.

Z końcem 1896 roku firma Laurin & Klement zarejestrowała się w oficjalnym rejestrze przedsiębiorców, wcześniej była spółką dwóch fizycznych osób. W lutym 1897 roku L&K przeniosła swoją produkcję do nowej siedziby na Nowym Mieście zatrudniając już 21 pracowników. W programie produkcyjnym miała 5 typów rowerów jednoosobowych, 2 typy rowerów dwuosobowych, 3 typy rowerów trójkołowych oraz rowery dziecinne. Rosnące zainteresowanie wyrobami L&K spowodowało konieczność kolejnej przeprowadzki do większych pomieszczeń. Firma zakupiła  działkę o powierzchni 11 ha, dająca duże możliwości rozwojowe firmy w przyszłości. W sierpniu 1897 roku L&K przeprowadziła się do nowo zbudowanych budynków produkcyjnych, z końcem 1897 roku zatrudniała 32 pracowników produkcyjnych, 6 uczniów oraz 3 urzędników.

  

Z lewej strony Wacław Klement, po prawej Wacław Laurin [1895] Źródło: archiwum Škoda Auto z wolnych zasobów Wikimedia Commons.

W 1899 roku w ofercie firmy Laurin & Klement oprócz: 5 modeli rowerów, 2 typów tandemów i 2 typów rowerów dziecinnych, pojawił się motorowej z silnikiem spalinowym napędzającym przednie koło, silnik został zakupiony we francuskiej firmie braci Eugène et Michel Werner (rosyjscy dziennikarze, imigranci oraz producenci rowerów Michał i Eugeniusz Wernerowie). Silnik był czterosuwowy, jednocylindrowy, o pojemności skokowej 217 cm³ o mocy ~ 0,8 kW, chłodzony powietrzem, napędzał przednie koło za pomocą skórzanego pasa. Prędkość motoroweru według zapewnień producentów dochodziła do 35 km/h. Była to jednoznaczna zapowiedź produkcji prawdziwego motocykla a w konsekwencji samochodów. 11 listopada 1899 roku w Pradze, firma L&K zaprezentowała publicznie pierwszy motocykl własnej konstrukcji - Laurin & Klement Typ 1, z silnikiem zamontowanym w ramie poniżej siedziska kierowcy, napędzający koło tylne za pośrednictwem pasa rzemiennego. W motocyklu były zastosowane silniki: do motocykla o oznaczeniu 1 ¼ - silnik o mocy 1,25 KM i pojemności 184 cm³ a do motocykla typ 1 ¾ - silnik o mocy 1,75 KM i pojemności skokowej 211 cm³. Do końca 1914 roku firma Laurin & Klement wyprodukowała około 3000 egzemplarzy motocyklów typu 1.

 

Samochody Laurin & Klement:

1. Laurin & Klement A (1905)
2. Laurin & Klement B (1906)
3. Laurin & Klement C (1906)
4. Laurin & Klement E (1906)
5. Laurin & Klement B2 (1907)
6. Laurin & Klement C2 (1907)
7. Laurin & Klement FC (1907) (samochód wyścigowy)
8. Laurin & Klement FCS (1908) (samochód wyścigowy)
9. Laurin & Klement BS (1908)
10. Laurin & Klement EN (1909)
11. Laurin & Klement FCR (1909) (samochód wyścigowy)
12. Laurin & Klement ENS (1910)
13. Laurin & Klement T/Ta (1914)
14. Laurin & Klement MK6/445/450 (1920)
15. Laurin & Klement A/100 (1922)
16. Laurin & Klement 105 (1923)
17. Laurin & Klement 150 (1923)
18. Laurin & Klement 350 (1925)
19. Laurin & Klement 110 (1925)
20. Laurin & Klement 120 (1925)
21. Laurin & Klement 360 (1926)

Motocykle Laurin & Klement:

1. Laurin & Klement Typ 1 (1899)

Galeria pojazdów produkcji Laurin&Klement, źródło Wikimedia Commons.

 

 

Pomnik założycieli marki Laurin&Klement, znajdujący się przy wejściu do Muzeum marki Skoda w Mlada Boleslav.  Fotografia Letheko.

https://auta5p.eu/katalog/laurin_klement/l_k-02.php

Odsłony: 3364

• Škoda Auto
• Laurin & Klement
• Václav Klement
• Václav Laurin
• L&K